Toen gisteren een groep trekkerterroristen met hun tractoren voor het aanmeldcentrum in Ter Apel aandacht kwam trekken, moest ik even denken aan Will van Spronsen. Die zette op 13 juli 2019, nu drie jaar geleden, in de VS een aantal bussen die voor deportaties gereed stonden in brand bij een ICE detentiecentrum in Tacoma. Hij offerde daarmee zichzelf op: de politie schoot hem dood. Hij werd de afgelopen dagen herdacht. Tractoren zijn ook best brandbaar, kwam het in me op.
Niet dat die tractoren voor deportaties worden gebruikt, maar wel om het klimaat te vernietigen. En 1 – 2 – 3 ik ben weer terug bij vluchtelingen: klimaatvluchtelingen. Zij hebben veel meer de gevolgen te ondervinden van veranderend klimaat dan die zelfbenoemde ‘boeren’ die erop staan om op dezelfde voet door te gaan met klimaatverandering te veroorzaken, allereerst door hier die stinkmest uit te rijden, zelfs middenin natuurgebieden. Als tweede door dieren als vee te houden voor hun gewin en daarvoor diervoeder nodig te hebben dat veel meer monden zou kunnen voeden dan de dierenlijken die zij ‘vlees’ noemen. De lijken van dieren die eerst al die soja en mais en wat al niet meer hebben moeten eten om vetgemest geslacht te kunnen worden. Een einde aan de mondiale agrarische industrie zou de wereldhonger zo maar in een klap kunnen oplossen. Honger, armoede: nog een reden om je land te ontvluchten en tenslotte voor de poort van Ter Apel te staan. Maar de ‘boeren’ kan het niet schelen dat vluchtelingen bij Ter Apel op straat moeten slapen. Zij eisen daar intimiderenderwijs met hun grote machines de aandacht op. Een ‘ludieke’ actie. Een aantal van hen vroeg zelfs symbolisch asiel aan. Hoe haal je het in je botte kop je bevoorrechte leven te vergelijken met dat van vluchtelingen! En terwijl de ‘boeren’ al een hele tijd de aandacht en het recht op vervuilen en dierenmishandeling opeisen, klagen de burgemeester van het Veiligheidsberaad vandaag steen en been over zogenaamde ‘veiligelanders’ die er teveel zouden zijn, waardoor er geen ruimte zou zijn voor opvang, aldus Bruls, burgemeester van Nijmegen en voorzitter van dat Veiligheidsberaad. Meteen wordt er weer geschermd met draagvlak, zonder te vermelden dat het de staat zelf is die doelbewust dat draagvlak voor de opvang van vluchtelingen stelselmatig en doelbewust ondergraaft door institutioneel racisme en nationalistisch gebral in de Tweede Kamer. Ook Bruls is van de simpele oplossingen, net als al decennialang de respectievelijke ministers en staatssecretarissen van migratie en asiel, ofwel van detentie en deportaties, en de regeringen voor wie zij optreden. Die oplossing luidt: de ‘veiligelanders’ moeten zo snel mogelijk worden afgewezen en gedeporteerd.
Die ‘veiligelanders’, ook wel ‘kansloze asielzoekers’ genoemd, dat zijn dus mensen die voor klimaatverandering, honger en armoede zijn gevlucht. Maar hier heten ze ook wel: ‘economische vluchtelingen’. Vluchtelingen voor de economische rampspoed van het kapitalisme waar die ‘boeren’ juist al zo lang van leven. In Ter Apel kwamen aldus daadwerkelijk gisteren twee werelden samen, als onder een vergrootglas. Veroorzakers en slachtoffers, voor de poort van aanmeldcentrum Ter Apel. Ze zagen elkaar in de ogen en de boeren gingen weer naar hun boerderijen en stallen en grote lappen land eromheen en de vluchtelingen sliepen nog eens een nacht op straat.
‘Veilige landers’. ‘Economische vluchtelingen’. Het zijn termen die de praktijk van verdeel en heers dienen. Het zijn woorden ten dienste van de conclusie: het zijn er teveel, die vluchtelingen. Vooral ook als ze niet uit een lidstaat van de EU komen, niet wit zijn, niet christelijk zijn. Dat het niet om een gebrek aan ruimte gaat, heeft de snelle opvang van vluchtelingen uit Oekraïne bewezen. Maar zij mogen zich dan ook vluchtelingen noemen, in tegenstelling tot al die anderen. Die worden ‘asielzoekers’ genoemd en zijn met het gebruik van dat woord automatisch en per definitie verdacht. Het zullen wel profiteurs zijn. Ze willen vast alleen maar ‘onze banen’, en anders wel ‘onze uitkeringen’ en vooral ook ‘onze huizen’.
Allereerst wil een ieder die hierheen komt vooral een leven. Een recht om te bestaan. Maakt niet uit waar als er maar geen droogte is of overstroming, als je maar niet verkracht wordt of gemarteld, uitgebuit, verhandeld of vermoord. Maar het moet toch eerst wel keihard bommen en granaten gaan regenen voor een land als Neederland zal overwegen om misschien asiel te verlenen, met een veelal tijdelijke verblijfsvergunning zodat je ook weer een keer teruggestuurd kan worden. Fort Europa heeft lijsten opgesteld van landen die veilig zouden zijn en dan moet je weten dat een land als Afghanistan daar tot de machtsovername van de Taliban ook gewoon nog op stond en dat vluchtelingen, waaronder vrouwen en kinderen die daar niets dan misogyne onderdrukking te wachten stond, daar doodleuk heen werden gedeporteerd. Die lijst veilige landen zegt dus nul komma nul iets over de veiligheid van een individu in zo’n land.
Het zegt wel alles over het ‘asiel’beleid dat hierop neerkomt: de grenzen moeten dicht want het zijn er teveel. En dat het er teveel zouden zijn is een mantra die doelbewust wordt gecreëerd doordat het COA stelselmatig elke keer als er wat minder vluchtelingen komen meteen weer een heleboel AZC’s dicht gooit. Die krijgen dan een andere bestemming of worden gesloopt. En zo komt het dat er telkens te weinig ruimte is voor opvang zodra er meer vluchtelingen het land in komen.
Aan de andere kant van dat asielbeleid staan intussen mensen die wel erkend zijn als vluchteling. Ze hebben geluk gehad of die zeldzame goeie advocaat die bij afwijzing door procedeerde. Maar dan is het einde van de ellende nog lang niet in zicht. Ze moeten tenslotte ook ergens wonen maar van een warm welkom is allerminst sprake.
‘Ja, maar… er zijn al zo weinig huizen!’ ‘En die mensen mogen toch niet voorgaan op al die woningzoekenden die al jaren wachten?’ ‘Die statushouders komen zomaar binnen en krijgen gelijk een huis!’
Brave burgers die met veel te veel geduld op een woning hebben gewacht zijn maar wat boos op de gemeente Utrecht die voor een korte periode van zes weken even alleen maar woningen toewijst aan statushouders en daarbij overigens niet uit het oog verliest om wel woningen toe te wijzen in noodsituaties. Het is dus wat langer wachten voor mensen die al elf jaar zitten te wachten maar op dit moment wel ergens onderdak hebben. Die wachttijd is een schande natuurlijk, maar die zes weken zijn geen reden om tegen vluchtelingen tekeer te gaan en te roepen dat zij geen recht op woonruimte hebben. Over het hoofd gezien wordt namelijk dat deze mensen levensgevaarlijke omstandigheden getrotseerd hebben om hier te komen en dat ze niet voor niks gevlucht zijn als zelfs de IND dat heeft moeten toegeven. Vergeten wordt dat ze al jaren in onzekerheid gewacht hebben in AZC, vaak ook heen en weer geslingerd zijn van het ene AZC naar het andere AZC. Niet gezien wordt dat de levens van deze mensen al vele jaren ‘on hold’ hebben gestaan. En vergeten wordt tenslotte dat de oorzaak van de woningnood niet is: vluchtelingen. Ook dit spelletje is er een van verdeel en heers: blijven volhouden dat de niet bestaande ‘massa-immigratie’ de oorzaak is van de woningnood en niet gentrificatie en lage lonen. En we horen niet dat vluchtelingen hier komen omdat het land of gebied vanwaar zij komen voor hen niet veilig is als gevolg van zaken die de rijke Westerse landen veroorzaken: oorlog, klimaatverandering, uitbuiting en vervuiling van grond, water, lucht, dieren en daaronder ook mensen. Maar de vluchtelingen hebben geen tractoren. De vluchtelingen worden niet gehoord en gezien.
De oorzaak van de woningnood is, nogmaals: sloop van sociale huurwoningen. Verkoop van sociale huurwoningen. Het niet meer bouwen van goedkope sociale huurwoningen. De almaar stijgende huurprijzen terwijl lonen en uitkeringen achterblijven op de inflatie. De oorzaak is dat steden vol worden gebouwd met hotels en kantoren. Dat het landschap bedekt wordt met distributiekolossen. Dat hele wijken worden platgegooid om de armen te verdrijven en plaats te maken voor yuppen want er zou moet meer diversiteit in de bevolkingssamenstelling moeten komen. Volgens mij kan die diversiteit beter worden aangebracht in de villawijken van de rijken en daar is dan ook meteen ruimte zat voor het huisvesten van vluchtelingen. Leegstaande villa? Kraken! En tegelijk vluchtelingen zichtbaar helpen maken. Hun strijd steunen en van solidaire support voorzien.
Migratiestrijd heeft alles te maken met klimaatstrijd, en beiden ook weer woonstrijd. Wist je trouwens dat door al dat gereken en gecijfer en gesjoemel met stikstofcijfers het klimaat er nog altijd alleen maar verder op achteruit gaat? Want wat op papier klopt, klopt in werkelijkheid niet. Agrarische industrie, luchtvaart en kolencentrales blijven massaal de boel vervuilen en er wordt berekend dat er dus geen nieuwe woningen kunnen worden gebouwd. Maar ook dat komt natuurlijk door de vluchtelingen en niet door een hardnekkig vasthouden aan nep CO2 reductie door gerotzooi met cijfertjes dat moet verhullen dat er in werkelijkheid niets wordt gedaan tenzij we zelf de tent komen sluiten.
En de trekkerterroristen? Die hangen de vlag overal andersom op alsof dat verschil maakt. Ik zeg: die vlag mag van mij de fik in. Of die nou rood-wit-blauw hangt te wapperen of blauw-wit-rood. Nationalisme moet dood. Er zijn dingen die zonder problemen kapot kunnen en die we kunnen missen als kiespijn. Middelen ter deportatie, zoals Will Van Spronsen deed. Of het hele agrarische industriële apparaat waarin dieren massaal worden misbruikt en vermoord en het klimaat naar de klote gaat. En vooral ook: de grenzen, staten, het kapitalisme. Ze zijn alom vertegenwoordigd. Doelwitten te over.
Van 8 tot 14 augustus is er een No Border Camp ergens in Neederland. Het zou goed zijn als het lukt daar de koppen bij elkaar te steken om tijdens dat kamp eens daadwerkelijk tot een grotere No Borderbeweging te komen. Om de handen ineen te slaan met activisten in andere richtingen van strijd. Panden kraken voor vluchtelingen. Samen dekoloniaal in actie tegen klimaatverandering. Arrestaties en deportaties stoppen. Laten we het gaan doen!
Joke Kaviaar, 15 juli 2022